"리만 곡률 텐서"의 두 판 사이의 차이

수학노트
둘러보기로 가기 검색하러 가기
 
(같은 사용자의 중간 판 7개는 보이지 않습니다)
1번째 줄: 1번째 줄:
 
==개요==
 
==개요==
  
* [[접속 (connection)]] <math>\nabla</math>이 정의되어 있다고 하자
+
* 리만 다양체 위에 정의된 리만 [[접속 (connection)]] <math>\nabla</math>을 생각하자
* 세 개의 벡터장 X,Y,Z 가 주어지면, 새로운 벡터장 R(X,Y)Z 를 얻는다:<math>R(X,Y)Z=\nabla_X\nabla_YZ-\nabla_Y\nabla_XZ-\nabla_{[X,Y]}Z</math><br>
+
* 세 개의 벡터장 <math>X,Y,Z</math>가 주어지면, 새로운 벡터장 <math>R(X,Y)Z</math>다음과 같이 얻는다
* covariant tensor
+
:<math>R(X,Y)Z=\nabla_X\nabla_YZ-\nabla_Y\nabla_XZ-\nabla_{[X,Y]}Z</math>
  
 
 
  
 
+
==리만 곡률 텐서==
 +
===성분===
 +
* <math>{R^\rho}_{\sigma\mu\nu} = dx^\rho(R(\partial_{\mu},\partial_{\nu})\partial_{\sigma})</math>
 +
* [[크리스토펠 기호]] 를 이용한 성분의 계산
 +
:<math>{R^\rho}_{\sigma\mu\nu} = \partial_\mu\Gamma^\rho_{\nu\sigma}-\partial_\nu\Gamma^\rho_{\mu\sigma}+ \Gamma^\rho_{\mu\lambda}\Gamma^\lambda_{\nu\sigma}- \Gamma^\rho_{\nu\lambda}\Gamma^\lambda_{\mu\sigma}</math>
 +
:<math>{R^l}_{kij} = \partial_i\Gamma^l_{jk} - \partial_j\Gamma^l_{ik} + \Gamma^l_{is}\Gamma^s_{jk} - \Gamma^l_{js}\Gamma^s_{ik}</math>
 +
:<math>R_{\rho\sigma\mu\nu} = g_{\rho \zeta} {R^\zeta}_{\sigma\mu\nu} .</math>
  
==리만 곡률 텐서의 성분==
+
 
+
===성질===
* <math>{R^\rho}_{\sigma\mu\nu} = dx^\rho(R(\partial_{\mu},\partial_{\nu})\partial_{\sigma})</math>
+
* 리만 곡률 텐서는 다음의 대칭성을 갖는다
* [[크리스토펠 기호]] 를 이용한 성분의 계산:<math>{R^\rho}_{\sigma\mu\nu} = \partial_\mu\Gamma^\rho_{\nu\sigma}    - \partial_\nu\Gamma^\rho_{\mu\sigma}    + \Gamma^\rho_{\mu\lambda}\Gamma^\lambda_{\nu\sigma}    - \Gamma^\rho_{\nu\lambda}\Gamma^\lambda_{\mu\sigma}</math>:<math>{R^l}_{kij} = \partial_i\Gamma^l_{jk} - \partial_j\Gamma^l_{ik} + \Gamma^l_{is}\Gamma^s_{jk} - \Gamma^l_{js}\Gamma^s_{ik}</math>:<math>R_{\rho\sigma\mu\nu} = g_{\rho \zeta} {R^\zeta}_{\sigma\mu\nu} .</math><br>
+
# <math>R_{ijkl}=-R_{jikl}=-R_{ijlk}</math>
 +
# <math>R_{ijkl}=R_{klij}</math>
 +
# <math>R_{ijkl}+R_{iklj}+R_{iljk}=0</math>, 비앙키 항등식
  
 
+
===선형 독립인 항의 개수===
 +
* 리만다양체의 차원이 <math>n</math>이라 하자
 +
* 리만 곡률 텐서의 대칭성으로 인하여 선형 독립인 리만 곡률 텐서의 성분의 개수는 <math>n^2(n^2-1)/12</math>이 된다
 +
* <math>n=2</math>일 때, 모든 성분은 0 또는 <math>\pm R_{1212}</math>
 +
* <math>n=3</math>일 때, 모든 성분은 0 또는 <math>\pm R_{1212},\pm R_{1213},\pm R_{1223},\pm R_{1313},\pm R_{1323},\pm R_{2323}</math>
 +
* <math>n=4</math>일 때, 모든 성분은 0 또는
 +
:<math>
 +
\pm R_{1212},\pm R_{1213},\pm R_{1214},\pm R_{1223},\pm R_{1224},\\
 +
\pm R_{1234},\pm R_{1313},\pm R_{1314},\pm R_{1323},\pm R_{1324},\\
 +
\pm R_{1334},\pm R_{1414},\pm R_{1423},\pm R_{1424},\pm R_{1434},\\
 +
\pm R_{2323},\pm R_{2324},\pm R_{2334},\pm R_{2424},\pm R_{2434},\\
 +
\pm R_{3434}
 +
</math>이며, 여기서 <math>R_{1234}-R_{1324}+R_{1423}=0</math>가 성립
  
 
 
  
 
==곡률 2형식==
 
==곡률 2형식==
  
* <math>R(X,Y)\partial_{j}=\Omega_{j}^{s}(X,Y)\partial_s</math><br>
+
* <math>R(X,Y)\partial_{j}=\Omega_{j}^{s}(X,Y)\partial_s</math>
* <math>\,\Omega=d\omega +\frac{1}{2}[\omega,\omega]=d\omega +\omega\wedge \omega</math><br>
+
* <math>\,\Omega=d\omega +\frac{1}{2}[\omega,\omega]=d\omega +\omega\wedge \omega</math>
* <math>\Omega^i_{j}=d\omega^i_{j} +\sum_k \omega^i_{k}\wedge\omega^k_{j}</math><br>
+
* <math>\Omega^i_{j}=d\omega^i_{j} +\sum_k \omega^i_{k}\wedge\omega^k_{j}</math>
 
 
 
 
  
 
 
  
 
+
  
 
==곡면의 경우==
 
==곡면의 경우==
  
*  제1기본형식이 <math>E=e(u,v),F=0,G=g(u,v)</math> 로 주어진 경우, 리만 곡률 텐서는 다음과 같다 (이외의 <math> R_{jkl}^i</math>는 0이다):<math> R_{212}^1 = \frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v)^2 g(u,v)}</math>:<math>R_{112}^2 = -\frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v) g(u,v)^2}</math>:<math>R_{221}^1 = -\frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v)^2 g(u,v)}</math>:<math>R_{121}^2 = \frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v) g(u,v)^2}</math><br>
+
*  제1기본형식이 <math>E=e(u,v),F=0,G=g(u,v)</math> 로 주어진 경우, 리만 곡률 텐서는 다음과 같다 (이외의 <math> R_{jkl}^i</math>는 0이다):<math> R_{212}^1 = \frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v)^2 g(u,v)}</math>:<math>R_{112}^2 = -\frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v) g(u,v)^2}</math>:<math>R_{221}^1 = -\frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v)^2 g(u,v)}</math>:<math>R_{121}^2 = \frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v) g(u,v)^2}</math>
  
 
+
  
 
+
  
 
==역사==
 
==역사==
  
 
+
  
 
* http://www.google.com/search?hl=en&tbs=tl:1&q=
 
* http://www.google.com/search?hl=en&tbs=tl:1&q=
 
* [[수학사 연표]]
 
* [[수학사 연표]]
  
 
+
  
 
+
  
 
==메모==
 
==메모==
54번째 줄: 69번째 줄:
 
* http://users-phys.au.dk/fedorov/nucltheo/GTR/09/note6.pdf
 
* http://users-phys.au.dk/fedorov/nucltheo/GTR/09/note6.pdf
  
 
+
  
 
+
  
 
+
  
 
==관련된 항목들==
 
==관련된 항목들==
64번째 줄: 79번째 줄:
 
* [[접속 (connection)]]
 
* [[접속 (connection)]]
  
 
+
  
 
+
  
 
==매스매티카 파일 및 계산 리소스==
 
==매스매티카 파일 및 계산 리소스==
  
 
* https://docs.google.com/leaf?id=0B8XXo8Tve1cxN2ZmMGViMGQtMmI4Ny00MmI3LWE4ZTYtYmQyNjZiYWVhMTc5&sort=name&layout=list&num=50
 
* https://docs.google.com/leaf?id=0B8XXo8Tve1cxN2ZmMGViMGQtMmI4Ny00MmI3LWE4ZTYtYmQyNjZiYWVhMTc5&sort=name&layout=list&num=50
* http://www.wolframalpha.com/input/?i=
 
  
 
+
  
==사전 형태의 자료==
+
==사전 형태의 자료==
  
 
* http://ko.wikipedia.org/wiki/
 
* http://ko.wikipedia.org/wiki/
 
* http://en.wikipedia.org/wiki/Riemann_curvature_tensor
 
* http://en.wikipedia.org/wiki/Riemann_curvature_tensor
* [http://eom.springer.de/default.htm The Online Encyclopaedia of Mathematics][http://dlmf.nist.gov/ ]
 
  
 
 
  
 
+
  
==리뷰논문, 에세이, 강의노트==
+
==리뷰, 에세이, 강의노트==
 +
* Dunn, [http://www.math.csusb.edu/faculty/dunn/lecture1.pdf An Introduction to the Riemann Curvature Tensor and Differential Geometry]
 +
** 슬라이드
  
* http://www.math.csusb.edu/faculty/dunn/lecture1.pdf
 
  
 +
[[분류:미분기하학]]
  
[[분류:미분기하학]]
+
==메타데이터==
 +
===위키데이터===
 +
* ID :  [https://www.wikidata.org/wiki/Q855112 Q855112]
 +
===Spacy 패턴 목록===
 +
* [{'LOWER': 'riemann'}, {'LOWER': 'curvature'}, {'LEMMA': 'tensor'}]
 +
* [{'LOWER': 'riemann'}, {'OP': '*'}, {'LOWER': 'christoffel'}, {'LEMMA': 'tensor'}]

2021년 2월 17일 (수) 05:41 기준 최신판

개요

  • 리만 다양체 위에 정의된 리만 접속 (connection) \(\nabla\)을 생각하자
  • 세 개의 벡터장 \(X,Y,Z\)가 주어지면, 새로운 벡터장 \(R(X,Y)Z\)를 다음과 같이 얻는다

\[R(X,Y)Z=\nabla_X\nabla_YZ-\nabla_Y\nabla_XZ-\nabla_{[X,Y]}Z\]


리만 곡률 텐서

성분

  • \({R^\rho}_{\sigma\mu\nu} = dx^\rho(R(\partial_{\mu},\partial_{\nu})\partial_{\sigma})\)
  • 크리스토펠 기호 를 이용한 성분의 계산

\[{R^\rho}_{\sigma\mu\nu} = \partial_\mu\Gamma^\rho_{\nu\sigma}-\partial_\nu\Gamma^\rho_{\mu\sigma}+ \Gamma^\rho_{\mu\lambda}\Gamma^\lambda_{\nu\sigma}- \Gamma^\rho_{\nu\lambda}\Gamma^\lambda_{\mu\sigma}\] \[{R^l}_{kij} = \partial_i\Gamma^l_{jk} - \partial_j\Gamma^l_{ik} + \Gamma^l_{is}\Gamma^s_{jk} - \Gamma^l_{js}\Gamma^s_{ik}\] \[R_{\rho\sigma\mu\nu} = g_{\rho \zeta} {R^\zeta}_{\sigma\mu\nu} .\]


성질

  • 리만 곡률 텐서는 다음의 대칭성을 갖는다
  1. \(R_{ijkl}=-R_{jikl}=-R_{ijlk}\)
  2. \(R_{ijkl}=R_{klij}\)
  3. \(R_{ijkl}+R_{iklj}+R_{iljk}=0\), 비앙키 항등식

선형 독립인 항의 개수

  • 리만다양체의 차원이 \(n\)이라 하자
  • 리만 곡률 텐서의 대칭성으로 인하여 선형 독립인 리만 곡률 텐서의 성분의 개수는 \(n^2(n^2-1)/12\)이 된다
  • \(n=2\)일 때, 모든 성분은 0 또는 \(\pm R_{1212}\)
  • \(n=3\)일 때, 모든 성분은 0 또는 \(\pm R_{1212},\pm R_{1213},\pm R_{1223},\pm R_{1313},\pm R_{1323},\pm R_{2323}\)
  • \(n=4\)일 때, 모든 성분은 0 또는

\[ \pm R_{1212},\pm R_{1213},\pm R_{1214},\pm R_{1223},\pm R_{1224},\\ \pm R_{1234},\pm R_{1313},\pm R_{1314},\pm R_{1323},\pm R_{1324},\\ \pm R_{1334},\pm R_{1414},\pm R_{1423},\pm R_{1424},\pm R_{1434},\\ \pm R_{2323},\pm R_{2324},\pm R_{2334},\pm R_{2424},\pm R_{2434},\\ \pm R_{3434} \]이며, 여기서 \(R_{1234}-R_{1324}+R_{1423}=0\)가 성립


곡률 2형식

  • \(R(X,Y)\partial_{j}=\Omega_{j}^{s}(X,Y)\partial_s\)
  • \(\,\Omega=d\omega +\frac{1}{2}[\omega,\omega]=d\omega +\omega\wedge \omega\)
  • \(\Omega^i_{j}=d\omega^i_{j} +\sum_k \omega^i_{k}\wedge\omega^k_{j}\)



곡면의 경우

  • 제1기본형식이 \(E=e(u,v),F=0,G=g(u,v)\) 로 주어진 경우, 리만 곡률 텐서는 다음과 같다 (이외의 \( R_{jkl}^i\)는 0이다)\[ R_{212}^1 = \frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v)^2 g(u,v)}\]\[R_{112}^2 = -\frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v) g(u,v)^2}\]\[R_{221}^1 = -\frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v)^2 g(u,v)}\]\[R_{121}^2 = \frac{e(u,v) \left(e^{(0,1)}(u,v) g^{(0,1)}(u,v)+g^{(1,0)}(u,v)^2\right)+g(u,v) \left(e^{(1,0)}(u,v) g^{(1,0)}(u,v)-2 e(u,v) \left(e^{(0,2)}(u,v)+g^{(2,0)}(u,v)\right)+e^{(0,1)}(u,v)^2\right)}{4 e(u,v) g(u,v)^2}\]



역사



메모




관련된 항목들



매스매티카 파일 및 계산 리소스


사전 형태의 자료



리뷰, 에세이, 강의노트

메타데이터

위키데이터

Spacy 패턴 목록

  • [{'LOWER': 'riemann'}, {'LOWER': 'curvature'}, {'LEMMA': 'tensor'}]
  • [{'LOWER': 'riemann'}, {'OP': '*'}, {'LOWER': 'christoffel'}, {'LEMMA': 'tensor'}]